Cấu trúc phân cấp của địa chỉ IP

Giao thức Internet (Internet Protocol, IP) mô tả việc sử dụng địa chỉ IP để định danh các thiết bị kết nối với Internet. Địa chỉ IP có cấu trúc phân cấp giúp cho việc định tuyến dữ liệu trên Internet trở nên dễ dàng hơn.
Rất nhiều hệ thống địa chỉ cũng có cấu trúc phân cấp. Hãy xem xét một số điện thoại tại Hoa Kỳ như sau:
\text{+1 (541) 754-3010}
Ta có thể chia số điện thoại trên thành  phần như sau:
Mã quốc gia Mã vùng Mã nội hạt Số điện thoại cụ thể
Cấu trúc phân cấp như trên giúp hệ thống điện thoại gửi cuộc gọi đến đúng đường dây một cách dễ dàng và hiệu quả.

Cấu trúc phân cấp của địa chỉ IPv4

Cả địa chỉ IPv4 và IPv6 đều có cấu trúc phân cấp. Để dễ hình dung hơn, chúng ta sẽ xem xét cấu trúc phân cấp của địa chỉ IPv4.
Giả sử ta có  địa chỉ IP như sau:
Trong địa chỉ IP trên, chuỗi bit đầu tiên định danh mạng, chuỗi bit còn lại định danh từng nút riêng lẻ trong mạng.
Địa chỉ IP trên có thể được chia thành  phần như sau:
Mạng Comcast Một máy tính gia đình nào đó
Hai octet đầu tiên (hay  bit đầu tiên) định danh mạng do nhà cung cấp dịch vụ Internet là Comcast quản lý. Hai octet cuối cùng ( bit cuối cùng) định danh một máy tính gia đình đang kết nối với mạng của Comcast.

Hình minh họa không gian địa chỉ IP. Hình bao gồm nhiều mạng với các chuỗi 2 octet khác nhau phía trên mỗi mạng. Mạng có địa chỉ "24.147" được tô sáng. Trong mạng có nhiều máy tính được ghi chú với nhiều chuỗi 2 octet khác nhau. Máy tính có địa chỉ "242.217" được tô sáng.

Phần đầu của địa chỉ IP định danh mạng, phần sau định danh một nút trong mạng đó.
Nếu hai octet cuối cùng thay đổi thì địa chỉ IP sẽ trỏ đến một máy tính khác cũng kết nối với mạng của Comcast. Nếu hai octet đầu tiên thay đổi thì địa chỉ IP có thể thuộc về một nhà cung cấp dịch vụ Internet khác.
Giao thức Internet sử dụng hệ thống địa chỉ có cấu trúc phân cấp để giúp định tuyến từ địa chỉ nguồn đến địa chỉ đích dễ dàng hơn. Với địa chỉ đã có sẵn, khi một gói tin được gửi đến mạng, bộ định tuyến mạng có thể tiếp tục gửi nó đến đúng nút mạng. Chúng ta sẽ tìm hiểu kĩ hơn về định tuyến trong bài học tiếp theo.

Mạng con

Quản trị viên mạng có thể chia địa chỉ IP thành nhiều mạng con nhỏ hơn theo nhu cầu cụ thể.
Chúng ta hãy bắt đầu với địa chỉ IP dưới đây:
Địa chỉ IP trên có  phần như sau:
Mạng của Đại học Michigan Khoa Y Máy tính phòng thí nghiệm
Hai octet đầu tiên định danh toàn bộ hệ thống mạng máy tính của Đại học Michigan. Octet thứ ba định danh mạng của khoa Y. Octet thứ tư định danh một máy tính cụ thể trong phòng thí nghiệm và thuộc mạng của khoa Y.
Để cải thiện hiệu quả định tuyến trong mạng, quản trị viên có thể bổ sung thêm những cấp độ mới vào cấu trúc phân cấp của địa chỉ IP.
Bài tập vận dụng
Từ phân tích trên, hãy xác định địa chỉ IP của thiết bị điện toán kết nối với mạng của khoa Y Đại học Michigan trong số các địa chỉ IP dưới đây:
Hãy chọn 1 đáp án:
  • A
  • B
  • C
  • D

Phân chia các octet

Trong thực tế, địa chỉ IP thường được phân chia từ giữa các octet.
Để hiểu rõ hơn cách thức phân chia, chúng ta sẽ biểu diễn địa chỉ IP từ ví dụ trên dưới dạng nhị phân như sau:
Như vậy, địa chỉ IP được chuyển thành chuỗi  bit như sau:
Khi đó, ta có thể thiết lập sao cho  bit đầu tiên định tuyến đến toàn bộ mạng của Đại học Michigan,  bit tiếp theo định tuyến đến một khoa cụ thể của Đại học Michigan và  bit cuối cùng định tuyến đến những máy tính riêng lẻ.
Mạng của Đại học Michigan Khoa Y Máy tính phòng thí nghiệm

 

Hệ thống phân cấp này cho phép mạng của Đại học Michigan phân biệt giữa  () khoa và  () máy tính trong mỗi khoa.
Việc phân chia mạng con ngay từ giữa các octet có thể sẽ hơi khó hiểu với người dùng. Tuy nhiên, với bản thân máy tính thì mọi chuyện không có gì khác biệt vì máy vẫn luôn lưu trữ địa chỉ IP dưới dạng nhị phân.
Như chúng ta đã thấy, khi có thể tạo ra cấu trúc phân cấp tại bất kỳ điểm nào trong địa chỉ IP, quy mô của các cấp độ trong hệ thống phân cấp sẽ trở nên đa dạng hơn.
Bài tập vận dụng
Nếu mạng của Đại học Michigan sử dụng  bit để định danh các khoa thì sẽ có thể định danh được tối đa bao nhiêu khoa?

Bài viết liên quan

No Image

Th6

2025

14

Thuật toán là gì?

14/06/2025

Thuật toán vai trò vô cùng quan trọng trong lĩnh vực lập trình phần mềm. Đối với sinh viên công nghệ thông tin, hiểu biết và nắm vững các thuật toán không chỉ là nền tảng vững chắc cho sự nghiệp mà còn mở ra cánh cửa đến những ứng dụng và công nghệ tiên…

Đọc thêm
No Image

Th6

2025

14

Các nền tảng xây dựng site vệ tinh hỗ trợ SEO cho website hiệu quả cho sinh viên Digital Marketing

14/06/2025

Trong lĩnh vực Digital Marketing, đặc biệt là SEO Offpage, việc xây dựng hệ thống site vệ tinh đang trở thành một chiến lược phổ biến nhằm tăng cường sức mạnh cho website chính, cải thiện thứ hạng trên Google và xây dựng hệ thống liên kết bền vững. Với sinh viên Digital Marketing tại…

Đọc thêm
No Image

Th6

2025

14

ASCII là gì?

14/06/2025

ASCII là viết tắt của American Standard Code for Information Interchange – Chuẩn mã trao đổi thông tin Hoa Kỳ. ASCII là hệ mã hóa ký tự được thiết lập để mã hoá ký tự chữ cái thành các số vì máy tính chỉ hiểu được các con số. Các bảng ASCII thường hiển thị các…

Đọc thêm
No Image

Th6

2025

12

Mạng máy tính là gì?

12/06/2025

Mạng máy tính là nhóm các thiết bị điện toán bất kỳ có khả năng gửi hoặc nhận dữ liệu. Thiết bị điện toán là bất kỳ thiết bị nào chạy được chương trình, có thể là máy tính, máy tính bảng, điện thoại hay thiết bị cảm biến thông minh. Mục lục1 Xây dựng mạng máy tính2…

Đọc thêm